Το γλουταμικό  (glutamate) (ή γλουταμινικό οξύ) είναι ένα από τα πιο άφθονα αμινοξέα στο ανθρώπινο σώμα και ο πιο άφθονος και από τους σημαντικότερους  νευροδιαβιβαστές (χημικός αγγελιοφόρος που βοηθάει  τα κύτταρα να επικοινωνούν μεταξύ τους) στον εγκέφαλο, απαραίτητος για πολλές ζωτικές σωματικές λειτουργίες. 

Είναι ένα μη απαραίτητο αμινοξύ, που σημαίνει ότι το σώμα μας είναι σε θέση να παράγει αρκετό από αυτό μόνο του και δεν είναι αναγκαίο να προσληφθεί μέσω της τροφής. Ωστόσο, μπορεί να καταναλώνει κανείς  γλουταμικό μέσω μιας ποικιλίας τροφών, που το περιέχουν. 

Τρόφές πλούσιες  σε γλουταμικό  είναι συνήθως (αλλά όχι πάντα) τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας  πρωτεΐνη, όπως: Κρέας, πουλερικά, τυρί, αυγά, μανιτάρια, σόγια και σάλτσα σόγιας, ντομάτες, σταφύλια, σάλτσα ψαριού, μπρόκολο, αρακάς, καρύδια, ζωμοί από οστά ζώων. 

Ως αμινοξύ, το γλουταμικό χρησιμοποιείται για την κατασκευή πρωτεϊνών, αλλά έχει και μια άλλη σημαντική δράση ως νευροδιαβιβαστής.  

Το γλουταμικό συγκεντρώνεται κυρίως στον εγκέφαλο και το κεντρικό νευρικό σύστημα και λειτουργεί ως «διεγερτικός» νευροδιαβιβαστής. 

Όπως ακούγεται, ένας διεγερτικός νευροδιαβιβαστής «διεγείρει» ή διεγείρει τα κύτταρα. Το γλουταμικό  οξύ στέλνει σήματα μεταξύ των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου και του σώματος και είναι ιδιαίτερα ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του εγκεφάλου, τη μάθηση και τη μνήμη. 

Υπολογίζεται ότι περισσότερες από τις μισές συνάψεις του εγκεφάλου (όπου συμβαίνει η επικοινωνία μεταξύ των νευρικών κυττάρων) απελευθερώνουν γλουταμικό. 

Το γλουταμικό  είναι ένα μη απαραίτητο αμινοξύ που δεν διαπερνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και πρέπει να συντίθεται σε νευρώνες από τοπικούς πρόδρομους. 

Ο πιο διαδεδομένος πρόδρομος γλουταμικού στα συναπτικά άκρα είναι η γλουταμίνη. Η γλουταμίνη απελευθερώνεται από τα νευρογλοιακά κύτταρα και, μόλις εισέλθει στα προσυναπτικά άκρα, μεταβολίζεται σε γλουταμικό από το μιτοχονδριακό ένζυμο γλουταμινάση. Το γλουταμικό  μπορεί επίσης να συντεθεί με τρανσαμίνωση του 2-οξογλουταρικού (2-oxoglutarate), ενός ενδιάμεσου του κύκλου του τρικαρβοξυλικού οξέος (TCA). Ως εκ τούτου, μέρος της γλυκόζης που μεταβολίζεται από τους νευρώνες μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη σύνθεση γλουταμικού. 

Το γλουταμικό δεν πρέπει να συγχέεται με τη γλουταμίνη, που είναι και αυτή ένα σημαντικό αμινοξύ που αφθονεί στο ανθρώπινο  σώμα. 

Υπάρχει μια μικρή διαφορά στη χημική δομή των δύο. Η γλουταμίνη έχει μια ομάδα αμμωνίας (-NH3) παρά μια ομάδα υδροξυλίου (-ΟΗ).

Η γλουταμίνη είναι το πιο άφθονο μη απαραίτητο αμινοξύ που παράγεται φυσικά στο ανθρώπινο  σώμα και όπως η αργινίνη γίνεται ένα υπό όρους απαραίτητο αμινοξύ σε καταστάσεις στρες. Είναι η προτιμώμενη πηγή καυσίμου για το λεπτό έντεροεντεροκύτταρο, το οποίο θεωρείται ότι βοηθά στη διατήρηση της δομής και της λειτουργίας του σε περιόδους στρες.

 Βρίσκεται σε πολλές φυτικές και ζωικές πρωτεΐνες όπως το κρέας, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά, το λάχανο, το τόφου, τα φασόλια και τα μπιζέλια. 

Η γλουταμίνη χρησιμοποιείται για την παραγωγή γλουταμικού, καθώς και το αντιοξειδωτικό γλουταθειόνη, αλλά εξυπηρετεί διαφορετικούς σκοπούς στο σώμα. 

Η γλουταμίνη παρασκευάζεται και αποθηκεύεται ως επί το πλείστον στους μυς και το πλάσμα και είναι σημαντική για το ανοσοποιητικό σύστημα και την υγεία του εντέρου. Έχει γίνει ακόμη και ένα δημοφιλές (αλλά όχι απαραίτητα αποδεδειγμένο αποτελεσματικό) συμπλήρωμα για παθήσεις όπως οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου και το «διαρρέον έντερο (leaky gut) ».

Το γλουταμικό είναι ο κυρίαρχος διεγερτικός νευροδιαβιβαστής στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Συνδέεται με πολλούς διαφορετικούς υποδοχείς, όπως τους υποδοχείς AMPA, NMDA και καϊνικού, καθένας από τους οποίους φέρει το όνομά του από το εργαστηριακό μόριο που δεσμεύεται επιλεκτικά σε αυτούς. 

Αυτοί οι υποδοχείς συχνά συνεργάζονται μεταξύ τους σε πολύπλοκα δίκτυα. Ο υποδοχέας NMDA είναι ιονότροπος και ελέγχει ένα δίαυλο  ιόντων που καλύπτεται από συνδέτη. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό γιατί είναι αναπόσπαστο μέρος στις διαδικασίες μακροπρόθεσμης ενίσχυσης, συναπτικής πλαστικότητας και σχηματισμού μνήμης.